Wat is het Nationaal Programma Samen Nieuw-West?
Het Nationaal Programma Samen Nieuw-West, voorheen Masterplan Nieuw-West, is een samenwerking tussen verschillende partijen betrokken bij stadsdeel Amsterdam Nieuw-West. Het is opgericht om de toekomst van de huidige en toekomstige bewoners te verbeteren op het gebied van wonen, werk, veiligheid en kansen voor de ontwikkeling van kinderen en jongeren.
Waarom is er zo’n programma nodig in Amsterdam Nieuw-West?
Amsterdam Nieuw-West is een prachtig stadsdeel. Maar er zijn ook veel problemen. Denk aan armoede, ongelijkheid, criminaliteit, weinig kansen voor kinderen en jongeren, slechte woningen, en verwaarloosde buurten. Deze problemen bestaan al erg lang, hangen met elkaar samen en tellen bij elkaar op. Omdat dit tot nu toe nog niet helemaal gelukt is om op te lossen, is er een andere aanpak nodig. Wat die aanpak precies is gaan we met elkaar ontdekken. Samen leren, proberen, experimenteren en ontdekken we wat werkt en wat niet.
Waarom is dit een programma voor ten minste 20 jaar?
De problemen in Amsterdam Nieuw-West bestaan al lang. Om echt iets te veranderen, moeten ze bij de oorzaak worden aangepakt. Dit is niet makkelijk en vraagt tijd. Daarom werken we voor een langere tijd aan de oplossingen, namelijk 20 jaar. Zo kunnen we ervoor zorgen dat de oplossingen een blijvend effect hebben.
In Amsterdam Nieuw-West zijn er al vaker projecten en programma’s gestart, wat is het verschil?
De meeste projecten duren te kort om écht iets te veranderen. Daarom is een lange termijn aanpak nodig. Dus met dit programma zetten we ons voor ten minste 20 jaar in. We doen dit samen met veel verschillende partijen en mensen waardoor we meer kunnen bereiken. Hierbij staan de bewoners van Amsterdam Nieuw-West centraal. Ook gaan we samen op een andere manier denken en doen. Dit betekent dat we buiten de bestaande regels en systemen denken. We zijn daar eerlijk over: als we wisten hoe het moest, dan hadden we het allang gedaan. Samen gaan we leren, proberen, experimenteren en ontdekken wat werkt en wat niet. En daarbij investeren we ongelijk in gelijke kansen.
Het Nationaal Programma Samen Nieuw-West is geen programma van de gemeente, hoe zit dat?
Nee, dit is geen programma van de gemeente Amsterdam. In Amsterdam Nieuw-West spelen al jaren veel zaken waarvan het tot nu toe lastig gebleken is om ze op te lossen. Die problemen zijn van ons allemaal. Daarom werken we samen in een groeiende alliantie van overheden, (maatschappelijke) organisaties en bewoners in Amsterdam Nieuw-West. Samen staan we achter de gedeelde waarden, doelen en uitdagingen die in het convenant zijn beschreven. Want alleen samen bereiken we meer. Samen gaan we anders denken en doen: doen wat nog niet eerder gelukt is.
De alliantie
Wie zijn de alliantiepartners?
Op 23 maart 2023 hebben meer dan 65 partners zich bij het Nationaal Programma Samen Nieuw-West aangesloten door het convenant ‘Wij zijn Samen Nieuw-West’ te ondertekenen. De alliantie blijft groeien, er komen regelmatig partijen bij. Dit zijn overheden, (maatschappelijke) organisaties en bewonersorganisaties. Bekijk hier alle alliantiepartners van het Nationaal Programma Samen Nieuw-West.
Waar werkt de alliantie aan?
De alliantie werkt aan vijf domeinen. Deze zijn allemaal even belangrijk en hebben met elkaar te maken:
- Eigenaarschap, inclusie en democratie
- Veiligheid
- Wonen en leefomgeving
- Kansen voor de jeugd
- Werk en bestaanszekerheid
Waarom deze vijf domeinen?
We hebben intensieve gesprekken gevoerd met honderden mensen wonend of werkend in en voor Amsterdam Nieuw-West. We vroegen hen naar hun ideale toekomst in Amsterdam Nieuw-West. En wat daarvoor nodig is. Uit al deze gesprekken zijn deze vijf domeinen gekomen. Natuurlijk zijn er nog veel meer thema’s belangrijk voor Amsterdam Nieuw-West, zoals duurzaamheid, cultuur en gezondheid. Hier werken we ook aan. Voor elk domein zijn een aantal opgaven beschreven in het convenant. Dit zijn de maatschappelijke vraagstukken waar we de komende 20 jaar met elkaar aan gaan werken.
Hoe werken alliantiepartners samen aan de domeinen?
Aan elk domein werkt een team van mensen. Dit noemen wij een opgaveteam (OT). Dit team werkt aan de opgaven (maatschappelijke vraagstukken) die in het convenant beschreven staan. Bijvoorbeeld: bij het kerndomein ‘veiligheid’ is één van de opgaven: het drastisch verminderen van criminele gedragingen en de kans om in de criminaliteit te raken. Omdat we anders denken en doen, zijn deze ’teams’ ook anders. In plaats van een vaste groep mensen, verandert de samenstelling van de teams steeds. Dat ligt namelijk aan de ontwikkelingen in de maatschappij en wie of wat we daarvoor nodig hebben. Vaak bestaat een OT uit een klein kernteam van voornamelijk professionals met daaromheen een aantal werkgroepen, gesprekspanels, netwerken en thema-bijeenkomsten enzovoorts.
Wat is het alliantiebestuur en wie zitten daar in?
De alliantie bestaat op dit moment al uit meer dan 65 partijen. En deze blijft groeien, want iedereen is welkom. Om dagelijkse beslissingen te nemen en het proces te bewaken, is een alliantiebestuur aangewezen. Dat maakt het makkelijker. In dit bestuur zitten vertegenwoordigers van de opgaveteams (OT’s) die aan de domeinen werken. Deze personen zitten hier niet in namens de organisaties waar ze voor werken of namens hun eigen organisatiebelang. Zij zitten hierin namens het domein en de opgaven waar ze samen met alle andere alliantiepartners aan werken. Er zitten ook anderen in het alliantiebestuur: de stadsdeelvoorzitter en een wethouder vanuit de gemeente, een vertegenwoordiger van het Rijk, de politie en een onafhankelijke wetenschapper. Ook zijn we hard bezig om een aantal onafhankelijke inwoners hieraan toe te voegen. De voorzitter van het alliantiebestuur is de burgemeester van Amsterdam, die de gehele alliantie vertegenwoordigd.
Aan wie legt de alliantie verantwoording af?
De alliantie ‘Samen Nieuw-West’ is van en voor ons allemaal. We leggen -tot zover dat het juiste begrip is- ‘verantwoording’ af aan onszelf, elkaar en iedereen die in Amsterdam Nieuw-West werkt en leeft. Een aantal keer per jaar organiseren we een bijeenkomst waar alle alliantiepartners samenkomen. De aanpak is samen doen om samen te leren en samen leren door te doen. Daarvoor moeten we continu samen optrekken, samen dingen bedenken, samen fouten maken en ook samen bijsturen. Dat doen we op een inclusieve en transparante manier. Zo leggen we telkens weer verantwoording af. We rekenen op elkaar, en rekenen niet af. We gaan samen op zoek naar het ‘hoe’. Want als we blijven doen wat we deden, blijven we krijgen wat we kregen. En dat is niet goed genoeg. Daarnaast hebben partijen die binnen de alliantie actief zijn, ook een eigen manier om intern verantwoording af te leggen. Zo legt de gemeente verantwoording af aan de gemeenteraad; ook voor wat ze doet in de alliantie. Andere partijen hebben hun eigen belanghebbenden waaraan ze verantwoording afleggen.
Meedoen
Wat verwachten we van een alliantiepartner?
Alliantiepartners verbinden zich expliciet aan de gezamenlijke waarden, ambities en opgaven, zoals beschreven staan in het convenant. Wie het convenant ondertekent, is een alliantiepartner die zich voor de komende 20 jaar wil inzetten en ook echt de daad bij het woord wil voegen. Belangrijk is de drijfveer om echt samen het verschil te kunnen én te gaan maken. Zo zorgen we voor een betere toekomst voor de huidige én toekomstige bewoners en ondernemers van Amsterdam Nieuw-West.
Ik wil mij aansluiten als partner, hoe doe ik dat?
Goed om te horen! Neem contact met ons op en vertel aan welk domein of domeinen je kunt en wilt bijdragen en hoe. Daarna plannen we een gesprek om elkaar te leren kennen en te kijken hoe we kunnen gaan samenwerken binnen het Nationaal Programma Samen Nieuw-West.
Hoe kan ik als bewoner meedoen, meepraten, en meedenken?
We vinden het heel belangrijk en hard nodig dat iedereen kan meedenken en meepraten. Maar dat is soms best moeilijk te organiseren. We willen dat bewoners in Amsterdam Nieuw-West zelf zeggenschap en verantwoordelijkheid hebben over hun leefwereld. Dat is namelijk één van onze kerndomeinen. Daarom willen we niet meer aan de klassieke vormen van inspraak doen. We zijn ambitieuzer dan dat. En eerlijk gezegd weten we nog niet precies hoe dat moet: het is een ontdekkingstocht.
Nu doen bewoners al op verschillende manieren mee. Bijvoorbeeld door deelname aan de georganiseerde gesprekken van een opgaveteam (OT) die werken aan een kerndomein. Een OT is vaak een klein kernteam van voornamelijk professionals. Daaromheen zijn er meestal een aantal werkgroepen, gesprekspanels, netwerken, en thema-bijeenkomsten waar bewoners aan kunnen deelnemen. Dat kan op een vaste basis, maar ook flexibel.
Wat is er nodig? Wat moet er wel – en wat juist niet – gebeuren? We zijn nu druk bezig met de organisatie. Wil je nu al contact met ons of heb je goede ideeën? Neem contact met ons op.
Het convenant
Hoe is het convenant tot stand gekomen?
Op 23 maart 2023 is het convenant ondertekend door meer dan 50 partijen, waaronder meer dan 20 bewonersorganisaties. En dit aantal blijft groeien. Het convenant is tot stand gekomen doordat we met honderden bewoners, ondernemers en mensen die in of voor Amsterdam Nieuw-West werken, in grote en kleine bijeenkomsten intensief met elkaar hebben gesproken. Iedereen kon hieraan meedoen en de meeste mensen werden er via hun netwerken op gewezen. De organisaties (institutionele alliantiepartners) hebben bij hun eigen betrokkenen gevraagd wat zij voor Amsterdam Nieuw-West belangrijk vinden (waaronder veel inwoners).
Samen is benoemd wat er op lange termijn nodig is: hoe vinden we in Amsterdam Nieuw-West dat democratie, veiligheid, wonen, leefomgeving, werk, bestaanszekerheid en opgroeien eruit zouden moeten zien? Welke gezamenlijke waarden liggen daaronder? Voor elk domein is dat beschreven. Daaruit is de analyse (hoe is het nu) voortgekomen en de opgaven (wat er nodig is om te komen tot de gewenste situatie).
Staat je vraag er niet tussen? Mail je vraag naar ons.