Veiligheid
Samen tegen huiselijk geweld in Nieuw-West: ‘De trein rijdt en we rijden door’
Amsterdam Nieuw-West zet met partners in op een innovatieve, gezamenlijke aanpak van huiselijk geweld en kindermishandeling
In Amsterdam Nieuw-West wordt huiselijk geweld en kindermishandeling (HGKM) niet langer gezien als een onvermijdelijk probleem achter gesloten deuren. Vanuit het Nationaal Programma Samen Nieuw-West is het startschot gegeven voor de Innovatie Aanpak HGKM: een brede samenwerking tussen formele én informele partijen om geweld te signaleren, bespreekbaar te maken én aan te pakken. Recent werden de nieuwste plannen gedeeld en een intentieverklaring ondertekend. De beweging is in volle gang.
“We moeten het gevoel versterken dat we hier iets aan kunnen doen,” aldus Hanneke Bakker, bestuurder van de Blijf Groep en een van de stuwende krachten achter de aanpak. “Alleen samen kunnen we de cirkel doorbreken.”
Zes bouwstenen als fundament
De aanpak in Nieuw-West is opgebouwd uit zes bouwstenen, die elkaar versterken en samen een stevige basis vormen voor verandering. Hanneke Bakker licht toe hoe deze bouwstenen vorm krijgen.
- Data-analyse
Om effectief te kunnen ingrijpen, moet duidelijk zijn waar het misgaat. Door middel van data-analyse en monitoring wordt zichtbaar gemaakt wat werkt en wat niet. De ambitie: een jaarlijkse HGKM-monitor die helpt om beleid te onderbouwen en tijdig bij te sturen.
Hanneke: “We beginnen met een goede analyse: wat is er precies aan de hand? We gebruiken data en bouwen samen met de gemeente een monitor.”
- Dialoog & bewustwording
Openheid is essentieel. Alleen als geweld besproken kan worden, komt hulp op gang. Trainingen, zoals de interactieve meldcodeshow die opleidingsinstituut Wilde Kastanje tijdens de bijeenkomst introduceerde, helpen professionals én bewoners om signalen serieus te nemen en bespreekbaar te maken.
Hanneke: “Het taboe op huiselijk geweld moet verdwijnen. Het moet bespreekbaar worden – ook al betekent dat in het begin misschien juist méér meldingen.”
- Samenwerking tussen formele en informele partners
In plaats van langs elkaar heen werken, trekken formele instanties (zoals politie, zorg en jeugdbescherming) en informele netwerken (zoals buurtorganisaties en sleutelfiguren) nu samen op. In netwerkoverleggen worden casussen besproken, kennis gedeeld en onderling vertrouwen opgebouwd.
Hanneke: “Informele organisaties staan dichter bij de mensen, kennen de cultuur, zijn er eerder bij. De muur tussen de twee werelden wordt langzaam afgebroken.”
- Intensief casemanagement bij Tijdelijk Huisverbod (THV)
Het tijdelijk huisverbod is een juridisch middel waarbij een pleger het huis moet verlaten. Wat deze aanpak bijzonder maakt, is dat die niet ophoudt bij het verbod. Casemanagers blijven intensief betrokken en bieden begeleiding aan alle gezinsleden, met extra aandacht voor kinderen.
Hanneke: “Na een THV blijven wij langdurig betrokken: niet een paar weken, maar zo lang als nodig, soms een jaar of langer.”
- Time-out plekken
In Nieuw-West komen drie zogeheten time-out plekken: veilige locaties voor mensen die tijdelijk uit de thuissituatie zijn gehaald. Niet alleen om afstand te nemen, maar om actief te werken aan herstel, inzicht en verandering.
Hanneke: “Mensen kunnen daar tot rust komen, maar ook werken aan verbetering. Er wordt gericht gewerkt aan gedragsverandering.”
- Plegeraanpak
De aanpak stopt niet bij bescherming van slachtoffers: ook plegers worden actief benaderd. Ze worden geconfronteerd met hun gedrag en gestimuleerd om te veranderen. Want zonder plegeraanpak is duurzame veiligheid niet mogelijk.
Hanneke: “Mensen die geweld gebruiken, moeten onder ogen zien dat hun gedrag niet normaal is. Ze moeten zélf aan de slag.”
Van beleid naar beweging
Tijdens de bijeenkomst gingen professionals in deelsessies aan de slag met drie thema’s: bewustwording, samenwerking en plegeraanpak. Er werden ervaringen gedeeld, plannen aangescherpt en nieuwe ideeën geboren. Na afloop ondertekenden formele partners een intentieverklaring. Emre Ünver, stadsdeelvoorzitter van Nieuw-West, was de eerste die zijn handtekening zette. “De meeste meldingen komen bij de politie – en dan zijn we eigenlijk al te laat,” gaf Emre aan.
Ook partijen als het OM, Jeugdbescherming en Buurtteam Nieuw-West verbonden zich formeel aan het programma. De verklaring werd vervolgens symbolisch overhandigd aan Miemoent El-Fakih van Nisa 4 Nisa, als vertegenwoordiger van de informele partners.
Doorgaan, niet stilstaan
Voor Hanneke Bakker is het helder: deze beweging moet doorgaan. “HGKM is een probleem dat van generatie op generatie wordt doorgegeven,” zegt ze. “We willen dat patroon doorbreken. Daarom blijven we bewegen. Formele en informele partijen trekken samen op en nieuwe partners zijn welkom – als ze maar begrijpen dat de trein al rijdt. We gáán door.”
