Het Vuilnisoproer: bewonersinitiatief voor een schoon, heel en veilig Nieuw-West

Ondanks dat veel bewoners en ondernemers iedere dag de straten van Nieuw-West schoonmaken, zijn er toch nog plekken waar er overlast van afval is. Actieve bewoners zijn daarom een initiatief gestart. Dit doen zij onder de naam ‘Het Vuilnisoproer’. Ook werken ze daarbij intensief samen met de gemeente die streeft naar een Schoon, Heel en Veilig Amsterdam. Jan van der Borden, voorzitter van het Vuilnisoproer Nieuw-West, vertelt hoe dit initiatief is ontstaan en waar ze komend jaar mee aan de slag gaan.

Jan, kan je vertellen hoe Het Vuilnisoproer Nieuw-West is ontstaan?

“Het was het eerste pinksterweekend van 2020. Het was een prachtig weekend en we besloten een rondje door het Sloterpark te lopen. Er lag zoveel afval dat dit bijna niet lukte. Toen ben ik een petitie gestart om te pleiten voor een take home policy van afval en had ik binnen drie dagen 1000 handtekeningen. Hieruit bleek dat veel meer mensen het afvalprobleem zagen. Toen zijn we in het najaar van 2020 met wat mensen uit Nieuw-West online bij elkaar gekomen. In december 2020 hebben we ons verenigd onder de naam Het Vuilnisoproer.”

Hoe is de samenwerking tussen Het Vuilnisoproer en de gemeente ontstaan?

“Die 1000 handtekeningen waren achteraf niet heel gek, want als je kijkt naar de buurtbudgetten van de gemeente gaat 60% naar het thema schoon. Het is een belangrijk aandachtspunt voor bewoners. Zo werkt de gemeente ook aan een Schoon, Heel en Veilig Amsterdam. Dit gaat van het maken van kapotte straatverlichting tot het tegengaan van vervuiling en verloedering. Om dat voor elkaar te krijgen in Nieuw-West wilde de gemeente bewoners een stem geven en hen betrekken bij de problemen die er spelen rondom afval. Want bewoners kennen de buurt als geen ander. Dat is hoe Het Vuilnisoproer is gaan samenwerken met de gemeente. Nu zijn we een netwerk van niet alleen bewoners, maar ook van culturele organisaties en ambtenaren (buurtconciërges en gebiedsmakelaars). Een samenwerking van de straat tot het bestuur.”

Wat maakt deze samenwerking zo bijzonder?

“Stadsdeel Nieuw-West is tot nu toe het enige stadsdeel waar er een initiatief zoals Het Vuilnisoproer is. Er wonen bijna 165.000 mensen in Amsterdam Nieuw-West. Al deze mensen hebben ideeën en denkkracht. Maak hier gebruik van en sta open voor andere meningen. Er zijn bewoners die hier hun hele leven wonen. Zij hebben ontzettend veel binding met het stadsdeel, vaak meer dan de ambtenaren die maar tijdelijk voor het stadsdeel werken. Daarom moeten zij in gesprek gaan met bewoners. En dat gebeurt ook meer. Ik merk dat we als bewoners steeds meer in gesprek komen met de gemeente over bepaalde oplossingen. De gemeente is echt blij met ons als gesprekspartner. Wij zijn een denktank die ze anders niet hebben.

Dat is ook één van de uitgangspunten van Het Nationaal Programma Samen Nieuw-west. Om aan te sluiten bij de leefwereld en de initiatieven van bewoners en ondernemers in Nieuw-West. Het zet in op het creëren van een werkwijze om zoveel mogelijk van elkaar te leren, elkaar te inspireren en samen te werken. Een samenwerking waarbij iedereen gelijkwaardig is en elke stem even zwaar meetelt.”

Wat is jullie aanpak?

We werken actiegericht en lerend. Dit doen we door het analyseren van de hotspots in Nieuw-West. Dit zijn plekken waar het structureel vies is, denk aan zwerfafval, afvaldumping en overlast van grof vuil bij studentenflats. Wat is de reden dat er iedere keer afval rondslingert? Wat is de reden dat het hier gebeurt? Samen met de gemeente onderzoeken we meerdere hotspots zodat we leren wat werkt en wat niet. Daarbij gebruiken we niet alleen cijfermatige informatie, maar ook informatie vanuit de beleving van mensen. Zo komen we sneller tot een oplossing. Daarnaast maakt de gemeente een koppeling met diverse bestaande bewonersinitiatieven, waaronder Het Vuilnisoproer.

Daarnaast werkt het Vuilnisoproer met buurtblikvangers. Dit zijn mensen die de ogen, oren en neus van de buurt zijn. Dit zijn er inmiddels 45 in Nieuw-West. Zij staan in contact met elkaar en de buurt en weten wat er speelt.

Wat staat er voor komend jaar op de planning?

Dit jaar ligt de focus op het aanpakken van afval op 7 hotspots in Nieuw-West:

• Bedrijventerrein Sloterdijk 3 (Poortland/Abberdaan);
• Little Manhattan;
• Calandlaan, ter hoogte van het Calvijn;
• Bedrijventerrein Osdorp;
• Plein 40/45;
• De Aker;
• Marius Bauerplantsoen, vlakbij winkelcentrum.

Ook willen we experimenteren met een buurtgerichte aanpak. Dit heeft goed gewerkt in het verleden. Dit houdt in dat we een team opzetten die verantwoordelijk wordt voor het schoon houden van een aantal buurten.

Wil je meer weten over dit initiatief of heb jij ook een verhaal om te delen?

Neem contact met ons op!